Bijgewerkt: 28 maart 2024

Cees Dam en Siem van der Marel - 2005

Foto's -> Musea -> Museum Jan van der Togt

Cees Dam en Siem van der Marel
(Amstelveenweb.com collectie - 2005)

(Tekst: Museum van der Togt d.d. 23 november 2005)

Van 24 november 2005 tot 8 januari 2006 zijn in het Museum Jan van der Togt de werken te zien van Cees Dam en Siem van der Marel, meesters op verschillende vakgebieden die in de zomer van 2005 voor het eerst samenwerkten in het Glasvormcentrum van Royal Leerdam Crystal.

In 2004, tijdens de door Siem van der Marel geïnitieerde Leerdam Unica Estafette, was architect Cees Dam voor het eerst te gast bij de hoofdontwerper van Royal Leerdam Crystal. Die kennismaking vroeg om een vervolg; aan het begin van de 20e eeuw ontwierpen architecten als Berlage en De Bazel verschillende serviezen en Leerdam Unica voor de Leerdamse glasfabriek. Dam treedt met deze verkooptentoonstelling in hun voetsporen.

In zijn kristallen objecten speelt Cees Dam (1932) met de verhouding tussen orde en chaos. Vanuit de bol, één van de basisvormen van de Renaissance, laat hij Leerdam Unica’s ontstaan die een lijn vormen van introvert naar extravert. “Voor mij is ordening belangrijk,” zegt Dam.

Zaal van der Togt museum
(Amstelveenweb.com collectie - 2005)

De tentoonstelling


“Het helpt me bij het analyseren en veroorzaakt reflectie. In het heldere kristal dat me aan de menselijke ziel doet denken, heb ik een blauwe golf verwerkt die suggereert dat de objecten net bewogen hebben of aan het bewegen zijn.”

Van der Marel (1944) liet zich inspireren door een reis naar de poolcirkel. De overweldigende rust en ruimte die hij daar heeft ervaren heeft de ontwerper getracht in zijn Leerdam Unica’s te vangen. De kleuren van de eindeloze toendra, de middernachtszon en een regenboog veroorzakende waterval stromen als het ware over de rand van sommige objecten heen. In andere exemplaren lijken die prachtige kleuren juist gekoesterd te worden.

Jan Verschoor
(Amstelveenweb.com collectie - 2005)

Jan Verschoor, de directeur van het museum tijdens zijn openingstoespraak


Cees Dam over Siem van der Marel: “Ik vind het mooi dat hij zo zuinig is met het geven van zijn mening. Siem geeft me letterlijk en figuurlijk veel ruimte terwijl hij op dit gebied het meest weet. Ik kreeg alleen af en toe een knikje. Bescheidenheid vanuit kwaliteitsgevoel.
” Van der Marel: “Het past me ook niet om iets te zeggen over de kwaliteit van een ander. Ik vind dat een suggestie volstaat. Cees heeft zich goed voorbereid. Hij heeft zich verdiept in de glasgeschiedenis in het algemeen en in de geschiedenis van Leerdam in het bijzonder. Hij heeft geprobeerd om vanuit de Leerdamse traditie zijn ideeën uit te werken zonder zijn eigen identiteit prijs te geven.”

Jan Verschoor
(Amstelveenweb.com collectie - 2005)

Burgemeester Jan van Zanen opent de tentoonstelling


In de werkwijze van de beide meesters zijn overeenkomsten te vinden. Zij denken beiden in structuren en hopen, allebei op hun eigen wijze, een nieuwe traditie neer te zetten. Zowel de architect als de glasontwerper zet toeschouwers graag lichtelijk op het verkeerde been om hen in verwondering achter te laten. Want hoe is dit werk nou tot stand gekomen?

Meesterglasmaker Gert Bullée realiseerde de ontwerpen van Dam en Van der Marel in ‘cristal supérieur’. De arbeidzame kant van het ambacht bepaalde in hoge mate de ideeën van zowel de architect als de glasontwerper. Dam: “Het ambacht moet het concept beter maken, niet verstoren. Gert beheerst die kunst. Hij is echt een meester in zijn vak.”

Van der Marel: “Voor mij is de ambachtelijke wijze waarop we in Leerdam werken vanzelfsprekend geworden. Het respect waarmee Cees de glasblazers bejegent, heeft mij weer doen beseffen dat wij met een bijzonder materiaal en echte vakmensen werken. Dat geeft mij een impuls om weer met nieuwe ontwerpen te komen.”

Zie webgallery:Cees Dam en Siem van der Marel: "Meester en gezel"

Klik hier voor andere foto's in de categorie Musea