Bijgewerkt: 29 maart 2024

Hofstede Elsrijk - 1730

Foto's -> Gebouwen -> Buitenplaatsen

Hofstede Elsrijk
(Amstelveenweb.com collectie - nagetekende gravure - 2004)

De hofstede Elsrijk op een nagetekende gravure, uit de 18de eeuw. De hofstede, ook wel buitenplaats genoemd, behoorde aan de heer Kuykens. Deze buitenplaats lag niet aan de Amstel. Het landgoed bevond zich bij de banpaal aan de Amsterdamseweg. Veel later in de geschiedenis werd daar het kantoorgebouw van Van Leer gebouwd.

Geschiedenis van Elsrijk
(Bron tekst uit: Amstelveen acht eeuwen geschiedenis - Groesbeek)
In 1565 stond er op de plaats van het buiten een huis, dat eigendom was van de kinderen van Dirck Hillebrantsz. (den Otter), burgemeester van Amsterdam. In het begin van de 17de eeuw was Dirk Vechtersz. eigenaar. Hij verkocht het in 1628 aan Jacob Jansz. Reael, schepen van Amsterdam.

Reijnier Reael heeft naar men vermoedt Elsrijk gebouwd op het landgoed van zijn familie. Een andere bron meldt dat het ook Philips van Haarlem zou kunnen zijn, die getrouwd was met Magtilda Reael.
Philips leende in 1667 tienduizend guldens van Gilbert de Flines. Mocht de lening niet afgelost worden dan zou hij moeten terugbetalen met “40 morgen land met de huijsinge en plantagie daerop staande”.

Philips gaf de plaats de naam 'Braeckrijk' of 'Braakrijck' . Dit leidde hij af van de gebeurtenis waarbij een uitloper van het Karnemelksegat in het Amsterdamse bos door de oude veendijk brak, waardoor een kleintje meertje, genaamd de Braak onstond. Vermoedelijk verkocht Philips toch delen grond uit geldgebrek, want bij de verkoop van het landgoed, door zijn erfgenamen aan Symon Elskamp in 1681, was het nog 30 morgen groot. De omschrijving luidde “een hofstede met sijn huijsinge, huijsmanwoning, boomgaert, bepoting en beplanting, met landen en wateren, gelegen aen en over malkanderen aan de Veendijck, daer de Mijlpael opstaet, genaemt Braeckrijck”. De koopprijs bedroeg 10.800 gulden.

Symon Elskamp heeft zijn naam vereeuwigd door de buitenplaats 'Elsrijck' te noemen. De naam is vermoedelijk afgeleid van de beplanting, omdat dit gedeelte van Amstelveen rijk beplant was met elzebomen en elzebosjes. In 1685 verkocht Symon het buiten voor 12.000 gulden aan de voogden over de nog minderjarige Philip Moilives van der Noot. Van de buurman kocht hij in 1703 nog wat land bij voor 180 gulden. In 1720 draagt Philip “zijn hofstede met zijn heerenhuisinge, speelhuis, stallinge en huismanswoning met zijn landerijen, genaamt Elsrijck” over aan de heer Gerrit Kuicken.

Toen Gerrit Kuyken overleed hertrouwde zijn weduwe Catharina Fortgens met Jacob de Clercq. Cornelia de Clerq, hun dochter, verkocht “de buytenplaats genaamt Elsrijk, met zijn heerenhuizing, stalling voor 11 paarden, koets- en wagenhuijs, tuijnmanswoning, Chineesche Tent, groot zes (!) morgen”, in 1796 voor 7.600 gulden aan een sloper, Arnoldus (ten) Burne. Een paar maanden later werd de hofstede Elsrijk met de grond gelijk gemaakt. Een jaar later verkocht Arnoldus ten Burne 1/3 deel (= 6 morgen) in de plattegrond van een buitenplaats voor 325 gulden aan Jan George Eijerman. Jan George koopt in 1805 de helft van de plattegrond erbij van Jan Fredrik Stokhoven, voor 600 gulden.




Gedenksteen
(Amstelveenweb.com - collectie)

Hofstede Elsrijk op een wandbord uit de 19de eeuw. Het bord is van aardewerk en in Friesland vervaardigd en hangt aan de muur in het Raadhuis van Amstelveen. De banpaal die heden nog aan de Amsterdamseweg te vinden is, is duidelijk in beeld.

Klik hier voor andere foto's in de categorie Gebouwen