Heilige Mis in Rome op het Hoogfeest van Pinksteren 2025

Op zondagochtend 8 juni 2025 om 10.30 uur, op het Hoogfeest van Pinksteren, ter gelegenheid van het Jubileum van de Bewegingen, Verenigingen en Nieuwe Gemeenschappen, ging de Heilige Vader Leo XIV voor in de Heilige Mis op het Sint-Pietersplein in Rome. Hieronder volgt de homilie die de paus uitsprak tijdens de eucharistieviering, na de verkondiging van het Evangelie:

Homilie van de Heilige Vader

'Beste broeders en zusters, de dag is aangebroken waarop..., verheerlijkt door zijn hemelvaart na zijn verrijzenis, de Heer Jezus Christus de Heilige Geest zond" (Augustinus, Serm. 271, 1). Ook vandaag vindt wat zich in de Bovenzaal afspeelde, opnieuw plaats in ons midden. Als een machtige wind die ons overvalt, als een klap die ons doet schrikken, als een vuur dat ons verlicht, daalt de gave van de Heilige Geest over ons neer (vgl. Handelingen 2,1-11).

Zoals we in de eerste lezing hoorden, bracht de Geest iets buitengewoons tot stand in het leven van de apostelen. Na Jezus' dood hadden ze zich teruggetrokken achter gesloten deuren, in angst en verdriet. Nu ontvangen ze een nieuwe manier van kijken, een innerlijk begrip dat hen helpt de gebeurtenissen te interpreteren en de aanwezigheid van de Verrezen Heer innig te ervaren. De Heilige Geest overwint hun angst, verbreekt hun innerlijke ketenen, geneest hun wonden, zalft hen met kracht en geeft hun de moed om naar iedereen uit te gaan en Gods machtige werken te verkondigen.

De lezing uit de Handelingen van de Apostelen vertelt ons dat er in Jeruzalem in die tijd een menigte mensen van verschillende achtergronden was, maar "ieder hoorde hen spreken in zijn eigen moedertaal" (v. 6). Kortom, met Pinksteren gingen de deuren van de Bovenzaal open, omdat de Geest grenzen opent. Zoals Benedictus XVI uitlegde: "De Heilige Geest schenkt inzicht. De Geest overwint de 'breuk' die begon in Babel, de verwarring van geest en hart die ons tegen elkaar opzet. De Geest opent grenzen... De Kerk moet altijd opnieuw worden wat ze al is. Ze moet de grenzen tussen volkeren openen en de barrières tussen klasse en ras afbreken. In haar kunnen geen mensen zijn die verwaarloosd of veracht worden. In de Kerk zijn alleen vrije mannen en vrouwen, broeders en zusters van Jezus Christus" (Homilie voor Pinksteren, 15 mei 2005).

Hier hebben we een veelzeggend beeld van Pinksteren, een beeld waar ik even bij stil wil staan en met u over wil nadenken. De Geest opent grenzen, allereerst in ons hart. Hij is de Gave die ons leven opent voor de liefde. Zijn aanwezigheid breekt onze hardheid van hart, onze bekrompenheid, ons egoïsme, de angsten die ons ketenen en het narcisme dat ons alleen aan onszelf doet denken. De Heilige Geest komt ons uitdagen, ons confronteren met de mogelijkheid dat ons leven verschrompelt, gevangen in de maalstroom van individualisme. Helaas, vreemd genoeg, lopen we in een wereld van opkomende "sociale" media het risico steeds meer alleen te zijn. Voortdurend verbonden, maar niet in staat tot "netwerken". Altijd ondergedompeld in een menigte, maar toch verward en eenzaam reizend.


(Foto Vatican Media - 2025)

Paus Leo XIV, geboren als Robert Francis Prevost, is een Amerikaans-Peruaans geestelijke. Sinds 8 mei 2025 is hij paus van de Rooms-Katholieke Kerk tijdens de Pinksteren-dienst op 8 juni 2025 in Rome
De Geest van God stelt ons in staat een nieuwe manier te vinden om het leven te benaderen en te ervaren. Hij brengt ons in contact met ons diepste zelf, onder alle maskers die we dragen. Hij leidt ons naar een ontmoeting met de Heer door ons te leren de vreugde te ervaren die zijn gave is. Hij overtuigt ons, zoals we zojuist in Jezus' woorden hoorden, dat we alleen door in liefde te blijven de kracht zullen ontvangen om trouw te blijven aan zijn woord en ons erdoor te laten transformeren. De Geest opent onze innerlijke grenzen, zodat ons leven een plek van welkom en verkwikking kan worden.

De Geest opent ook grenzen in onze relaties met anderen. Jezus vertelt ons dat deze Gave de liefde is tussen Hem en de Vader die in ons komt wonen. Dan worden we in staat om ons hart te openen voor onze broeders en zusters, onze starheid te overwinnen, onze angst voor mensen die anders zijn te overstijgen en de hartstochten die in ons opkomen te beheersen. De Geest transformeert ook die diepere, verborgen gevaren die onze relaties verstoren, zoals achterdocht, vooroordelen of de wens om anderen te manipuleren. Ik denk ook, met grote pijn, aan die gevallen waarin relaties worden gekenmerkt door een ongezonde drang naar dominantie, een houding die vaak tot geweld leidt, zoals tragisch genoeg blijkt uit talloze recente gevallen van vrouwenmoord.

De Heilige Geest daarentegen brengt in ons de vruchten tot rijpheid die ons in staat stellen goede en gezonde relaties te onderhouden: "liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, trouw, zachtmoedigheid en zelfbeheersing" (Galaten 5:22). Zo verruimt de Geest de grenzen van onze relaties en opent ons voor de vreugde van broederschap. Dit is ook een cruciale maatstaf voor de Kerk. Want wij zijn waarlijk de Kerk van de Verrijzenis en discipelen van Pinksteren als er geen grenzen of verdeeldheid onder ons zijn; als we in staat zijn om met elkaar in dialoog te treden en elkaar in de Kerk te accepteren, en onze verschillen te verzoenen; en als we als Kerk een gastvrije en gastvrije plek worden voor iedereen.

Ten slotte opent de Geest ook grenzen tussen volkeren. Met Pinksteren spraken de apostelen de talen van de mensen die ze ontmoetten, en de verwarring van Babel werd uiteindelijk opgelost door de harmonie die de Geest tot stand bracht. Wanneer Gods "adem" onze harten verenigt en ons anderen als onze broeders en zusters doet beschouwen, worden verschillen niet langer een aanleiding tot verdeeldheid en conflict, maar eerder een gedeeld erfgoed waaruit we allemaal kunnen putten en dat ons allemaal samen op weg zet, in broederschap.

De Geest breekt barrières af en breekt de muren van onverschilligheid en haat af, omdat Hij "ons alles leert" en "ons de woorden van Jezus in herinnering brengt" (vgl. Joh. 14:26). Hij leert ons, herinnert ons eraan en schrijft bovenal in ons hart het gebod van de liefde, dat de Heer tot het middelpunt en hoogtepunt van alles heeft gemaakt. Waar liefde is, is geen plaats voor vooroordelen, voor "veiligheidszones" die ons van onze buren scheiden, voor de uitsluitende mentaliteit die we, tragisch genoeg, nu ook zien opkomen in politiek nationalisme.

Paus Franciscus merkte op tijdens Pinksteren: "In onze wereld van vandaag is er zoveel onenigheid, zoveel verdeeldheid. We zijn allemaal 'verbonden', maar toch voelen we ons van elkaar afgesneden, verdoofd door onverschilligheid en overweldigd door eenzaamheid" (Homilie, 28 mei 2023). De oorlogen die onze wereld teisteren, zijn daar een tragisch teken van. Laten we de Geest van liefde en vrede aanroepen, opdat Hij grenzen opent, muren afbreekt, haat verdrijft en ons helpt te leven als kinderen van onze ene Vader die in de hemel is.

Broeders en zusters, Pinksteren vernieuwt de Kerk en de wereld! Moge de krachtige wind van de Geest over ons en in ons komen, de grenzen van ons hart openen, ons de genade van de ontmoeting met God schenken, de horizon van onze liefde verruimen en onze inspanningen ondersteunen om een wereld te bouwen waarin vrede heerst. Moge de Allerheiligste Maria, Vrouwe van Pinksteren, Maagd bezocht door de Geest, Moeder vol genade, ons vergezellen en voor ons ten beste spreken.'