Designerdrugs zijn verboden in Nederland

Vanaf 1 juli 2025 is het produceren en verkopen van Nieuwe Psychoactieve Stoffen (NPS’en) verboden. De politie drong al langere tijd aan op deze wetswijziging. ‘Dit generieke verbod geeft ons de slagkracht om de handel in deze levensgevaarlijke middelen aan te pakken’, zegt Willem Woelders, portefeuillehouder Drugs bij de politie.

NPS’en zijn chemische afgeleiden van (hard)drugs en worden ook wel ‘designerdrugs’ genoemd. Drugscriminelen maakten tot voor kort handig gebruik van de mazen in de drugswetgeving. Door bijvoorbeeld een of twee atomen in een molecuul te vervangen, ontstond een nieuwe chemische stof. De werking van de stof bleef hetzelfde of was juist nog veel sterker, maar de “nieuwe” drug viel niet onder de Opiumwet. Aan deze praktijken komt nu een einde.

(Bron YouTube - 2024)

Willem Woelders, chef landelijk portefeuillehouder Drugs van de Politie Nederland
Er is een extra lijst (IA-lijst) aan de Opiumwet toegevoegd voor drie stofgroepen: synthetische cannabinoïden, fentanylen, fenethylamines (waaronder cathinonen). De stoffen uit deze groepen bootsen de werking van stoffen als respectievelijk THC (cannabis), heroïne en MDMA na. Het doorvoeren van een minimale scheikundige aanpassing biedt door de wetswijziging geen soelaas meer, omdat de gehele stofgroepen vanaf nu zijn verboden.

‘Politiek heeft geluisterd’. Portefeuillehouder Drugs Willem Woelders is blij met de aanpassing van de Opiumwet. ‘We hebben ons als politie hard gemaakt voor een generiek verbod en de politiek heeft geluisterd. Met dit generieke verbod kunnen we op voorhand veel gevaarlijke drugsvarianten tegelijk aanpakken. Het maakt een einde aan het kat-en-muisspel tussen politie, OM en drugsproducenten, die telkens weer nieuwe stoffen maakten. En aan het tijdrovende proces van het afzonderlijk beoordelen en verbieden van die nieuwe drugs.’


(Foto Politie NL - 2025)

De politie controleert de drugs in een drugslab
Meer slagkracht. Vooral in de opsporing en bij de afhandeling van internationale rechtsverzoeken heeft de politie volgens Woelders nu meer slagkracht. De wet is ook gemaakt aan de hand van voorbeelden van dergelijke wetten in het buitenland. ‘Het opsporen en ontmantelen van drugslaboratoria wordt veel effectiever door de aanpassingen in de Opiumwet. En dat was hard nodig. Bij rechtshulpverzoeken in internationale onderzoeken konden we voorheen vaak niet helpen, omdat een stof hier nog niet verboden was.’

Volksgezondheid en veiligheid. Ook voor de volksgezondheid en veiligheid is het verbod een belangrijke stap in de goede richting. ‘Het aanbieden van designerdrugs via internet normaliseerde drugsgebruik’, stelt Woelders. ‘Dit is een duidelijk signaal naar gebruikers, die vaak geen idee hebben van wat ze innemen, dat deze drugs verboden en levensgevaarlijk zijn. Een kleine dosering kan vaak al leiden tot een overdosis, met alle gevolgen van dien. Bovendien gaat de illegale drugsindustrie gepaard met bedreigingen, aanslagen en ernstige veiligheidsrisico’s, zoals explosies in illegale laboratoria. Dat brengt niet alleen gebruikers, maar ook omwonenden in gevaar.’

De politie heeft zich de afgelopen tijd al voorbereid op de nieuwe wetgeving, vertelt Woelders. ‘Agenten krijgen een e-learning over de veranderingen in de Opiumwet. En er is een handleiding gemaakt voor het voeren van stopgesprekken met mensen die zogenoemde “designerdrugs” verkopen. Via die gesprekken wijzen we hen erop dat de meeste stoffen vanaf nu verboden zijn en dat de handel hierin strafbaar is.’