Bijgewerkt: 19 april 2024

Rembrandtweg 104
Foto Herder
Dirk Herder - 1956

Foto's -> Straatgezichten -> Rembrandtweg

Rembrandtweg 104  Foto HerderDirk Herder
(Foto Herder)

Foto van de bouw van deel twee Rembrandtweg, hoek foto Herder, omstreeks 1954

Amstelveen
(Amstelveenweb.com - 2004)

De heer D. Herder met een 8mm filmcamera in zijn handen

De winkel aan de Rembrandtweg 104 heeft de naam van de eerste eigenaar Dirk de Herder. Dirk de Herder is op 10 december 1914 geboren te Rotterdam als zoon van de cellist Alle (Alex) de Herder en Jansje Hoenson. In 1952 kreeg de Herder door de gemeente Nieuwer-Amstel een winkelruimte aangeboden aan de Rembrandtweg. Hoewel hij niet het plan had een fotozaak te openen, neemt hij het gemeenteaanbod toch aan en gaat fotoartikelen verkopen. De Herder laat het interieur ontwerpen door kunstschilder Pierre van Soest die er de ongebruikelijke kleuren oranje, groen en paars in aanbrengt. Frits Weeda komt als ontwerper bij hem werken.

Dirk de Herder hield zijn advertenties heel simpel. De zaak adverteerde met 'Wij geven goede voorlichting en adviezen voor Uw mooie hobby'. Toen De Herder de zaak opende waren in die tijd de mensen steeds meer bezig met fotograferen en het filmen met de 8 mm camera nam enorm toe. Enkele jaren later in 1955 trekt Dirk de Herder zich terug uit de fotozaak. In de onderstaande Biografie is te lezen dat De Herder een zeer onrustig persoon was die dan weer hier dan weer daar werkte en woonde. Voor de Amstelvener is het plezierig dat anno 2018 de Fotozaak nog steeds bestaat onder de naam Foto Herder, zonder tussenvoegsel de.

Amstelveen
(Amstelveenweb.com - Lustrumboekje Rembrandt - 1960)

Advertentie van de winkel Foto Herder

Biografie van Dirk de Herder
Bron: Ingeborg Th. Leijerzapf
Na zijn schoolopleiding wil Dirk de Herder, het is inmiddels 1926, kunstschilder worden. Hij krijgt van zijn vader geen toestemming om naar de kunstacademie te gaan, aangezien dit geen toekomstperspectief biedt. Hij solliciteert naar een baantje als jongste bediende bij fotokaartenfabriek Samson. Daar begint Dirk met werken op 4 december 1929. Op een door directeur Samson zelf ontworpen afdruk- en ontwikkelinstallatie worden fotokaarten 'aan de rol' geproduceerd. Dirk’s taak is dat de belichte rol fotopapier goed door de ontwikkelaar, fixeer en spoelbak draait, waarna hij de kaarten moet laten drogen op spiegelglas. Als in 1931 de fotokaartenfabriek wordt opgeheven wordt De Herder in 1931 overgeplaatst naar Samsons Reclame Bureau, waar projectieplaatjes voor de bioscopen worden vervaardigd. Op 8 oktober 1932 is er de economische malaise en verliest De Herder zijn baan. Hij werkt dan tijdelijk bij zijn oom in Haarlem in de horeca en daar ontmoet De Herder de persfotograaf A. Peperkamp. Peperkamp neemt hem per 1 mei 1933 in dienst waar hij projectieplaatjes maakt en doka werkzaamheden verricht. De Herder klaagt over de slechte werkomstandigheden en wordt op 20 januari 1934 ontslagen.

Amsterdam
De Herder gaat naar Amsterdam en wordt op 2 maart 1934 aangesteld bij de Foto- en Kinohandel Lux (later Capi-Lux) aan de Nassaukade 361. Hij werkt daar als laborant in de doka en moet vergrotingen maken en films ontwikkelen. Van zijn chef en vakfotograaf Tekker leert De Herder veel en via Willem Breuer, compagnon van Lux-eigenaar Zwart, krijgt hij in deze periode een opleiding bij de toneelfotograaf en filmdecorbouwer Kurt F. Kahle. De verkoop neemt af en De Herder krijgt ontslag op 28 december 1935, maar gelukkig is hij dan al bezig een eigen atelier in Beverwijk op te zetten.

Beverwijk
In 1935, achter een boekhandel in de Zeestraat te Beverwijk opent De Herder in een tuinhuis zijn eerste eigen atelier. Hij koopt een 10x15 Nettel tropencamera en een 24x36 Contax camera, waarop reparateur Henk Meinema een flitsapparaat monteert. De Herder leert hier ook fotograaf Bouman kennen die hem met raad en daad terzijde staat.

Zwolle
Al na een paar jaar, in 1939, is De Herder uitgekeken en gaat werken bij persfotograaf Herman Heukels in Zwolle. Hier krijgt De Herder de opdracht om foto's te maken voor een boek. Na een half jaar krijgt hij al ruzie met Heukels en verlaat Zwolle.

Amstelveen
Dirk de Herder trouwt met Marretje Messie en zij gaan wonen aan de Kalfjeslaan in Amstelveen. Hij fotografeert regelmatig voor de Rijksdienst Monumentenzorg en al snel heeft hij een baan als leraar fotografie aan een kunstnijverheidsschool in Amsterdam tot 1940. De Herder voorziet tijdens de oorlogsjaren 1940-1945 in zijn levensonderhoud door het maken van portretten voor particulieren en pasfoto's voor vervalste persoonsbewijzen voor de Persoonsbewijzencentrale. In 1946, op een in het kunstmuseum Arti en Amicitiae gehouden Kerstsalon, wint De Herder een gedeelde eerste prijs met fotograaf Henri Berssenbrugge en ontmoet hij de cineast Bert Haanstra. Samen met Haanstra maakt hij een film - Mirthe en de Demonen - op het landgoed Manpad bij Heemstede. De film is na twee jaar gereed, maar draait slechts een week in de Amsterdamse bioscoop Cinetol en wordt daarna nooit meer vertoond.

Amsterdam
Dirk de Herder verlaat in 1947 zijn echtgenote en kinderen en verhuist naar de Prinsengracht in Amsterdam, waar Eddy Posthuma de Boer bij hem komt werken. De Herder maakt de begintijd van de Cobra-beweging mee en via zijn vriend en huisgenoot Jan Sierhuis komt hij in contact met kunstenaars als Pierre van Soest, Corneille, Constant en Karel Appel. Hij portretteert deze kunstenaars en maakt reproducties van hun schilderijen. Voor uitgever Allert de Lange maakt De Herder in 1949 een fotoboek over het leven in de hoofdstad, getiteld Amsterdam.

Stockholm
Als de scheiding met zijn vrouw is uitgesproken vertrekt De Herder naar Stockholm en maakt een reportage over de oude stad. De foto's worden gepubliceerd in een boekje Gamla Stan (oude stad). Tevens maakt hij in 1952 voor een in Zweden teruggekeerde Zuidpoolexpeditie, de fotoreportages af.

Amstelveen
In 1952 komt De Herder terug naar Amstelveen en kreeg door de gemeente Amstelveen een winkelruimte aangeboden aan de Rembrandtweg. Hoewel hij niet het plan had een fotozaak te openen, neemt hij het gemeenteaanbod toch aan en gaat fotoartikelen verkopen. De Herder laat het interieur ontwerpen door kunstschilder Pierre van Soest die er de ongebruikelijke kleuren oranje, groen en paars in aanbrengt. Frits Weeda komt als ontwerper bij hem werken. Samen met Eddy Posthuma de Boer opent De Herder in 1953 een atelier en fotobureau in de Rustenburgerstraat in Amsterdam onder de naam Co-Photo, naar het voorbeeld van Magnum-photo in Parijs. Hun eerste gezamenlijke expositie wordt gehouden in de Groene Kalebas, een eet- en expositiegelegenheid aan de 2e Weteringdwarsstraat in Amsterdam. In 1954 gaat De Herder werken voor VARA-radio en televisie, aanvankelijk samen met Posthuma de Boer en vermoedelijk om die reden trekt hij zich in 1955 terug uit de fotozaak in Amstelveen. In 1958 werkt hij voor de VARA zonder Posthumus de Boer.
De Herder waagt in 1964 een overstap naar de film en richt Herder Film BV op en maakt een elftal korte films voor de televisie. Deze films zijn artistieke impressies rond een bepaald thema, bijvoorbeeld een Amsterdamse gracht, de herfst, een beek, maar ook een kindersprookje stond op het repertoire en een film over de schilderijen van de Mexicaanse schilder Luis Filcer. Soms combineerde hij zijn filmimpressies met poëzie, bijvoorbeeld in de film - Zij vielen naamloos - over de oorlogsslachtoffers. De films zijn vrij kort en dienen als pauzefilms, maar De Herder krijgt zijn bedrijf niet rendabel en stopt ermee in 1968. Hij gaat dan werken bij Filmpost, een reclamestudio in Bussum, maar een hernia maakt een einde aan een carrière in de reclamefotografie.



De Rijp
Dirk de Herder verhuist in 1969 naar De Rijp in Noord-Holland en maakt als freelance fotograaf enkele fotoboeken en houdt zich bezig met het maken van strandobjecten van drijfhout, 'jut-art'. Hij doet dit tot 1978, want dan verhuist hij naar Den Haag.

Den Haag
Behalve foto's maakt De Herder nu schilderijen, objecten en collages. Op een reis langs de kusten van Europa fotografeert hij veel, maar tot afwerken komt hij niet. Het verval van de Haagse binnenstad houdt hem bezig en fotografeert de afbraak. In 1987 maakt hij er een politiek getinte tentoonstelling over, waarna hij vervolgens gaat fotograferen in New York. Ook Parijs en Venetië staan op zijn reisprogramma, maar dat wordt niet gehaald want op 24 juni 2003 overlijdt Dirk de Herder op 88-jarige leeftijd.

Het ontwikkelen en afdrukken van foto's en films werd allemaal in de winkel gedaan, niet uitbesteed aan de grote ontwikkelcentra en Foto Herder is met haar tijd meegegaan. Anno 2020 was de zaak nog steeds in dezelfde hoekwinkel gevestigd, onder de leiding van Frans Limburg.

Klik hier voor andere foto's in de categorie Straatgezichten